จิกเศรษฐี

ชื่อวิทยาศาสตร์: Barringtonia macrostachya (Jack) Kurz.

ชื่ออื่น ๆ : จิกนมยาน (หนองคาย) จิกนุ่ม (นครศรีธรรมราช) จิก (ภาคใต้)

ชื่อภาษาอังกฤษ : Jack Kurz

ชื่อวงศ์ : LECYTHIDACEAE หรือ BARRINGTONIACEAE’

ความเชื่อของต้นจิกเศรษฐี

การปลูกต้นจิกเศรษฐี ไม่ได้ปลูกแล้วมีดีแค่ชื่อมงคล หรือ เสริมความร่ำรวย แต่คนสมัยก่อนนิยมปลูกต้นจิกเศรษฐีทางทิศใต้ และทิศตะวันตก ทำให้เชื่อว่าการปลุกในทิศนี้จะเสริมดวงให้ผู้ปลุกและผู้อาศัยมีความฉลาดหลักแหลม มีอำนาจ และยังเป็นต้นไม้ที่ช่วยในเรื่องป้องกันสิ่งไม่ดี หรือถ้าปลุกไว้ริมน้ำก็เชื่อว่าจะช่วยให้คนในบ้านแคล้วคลาดจากอุบัติเหตุทางน้ำอีกด้วย

และมีอีกหนึ่งความเชื่อว่าต้นจิกเป็นไม้โบราณถูกกล่าวอยู่ในตำนานของศาสนาพุทธ และเป็นไม้มงคลที่ช่วยเสริมบารมีและเรียกโชคเรียกทรัพย์เข้าบ้านให้แก่ผู้ปลูก จะนิยมปลูกไว้หน้าบ้านให้เรียกความมงคลมาสู่ตัวบ้าน

ลักษณะทั่วไป

ลำต้น จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กจนถึงขนาดกลางที่มีความสูงได้ตั้งแต่ 15-20 เมตร กิ่งก้านจะแตกออกรอบๆ ต้น เปลือกของลำต้นมีสีน้ำตาลและเป็นปุ่ม

ใบ เป็นประเภทใบเดี่ยวซึ่งจะออกเรียงเวียนสลับตรงที่ปลายยอด ใบมีลักษณะรูปใบหอก แผ่นใบเป็นสีเขียวที่มีความบางและมัน ขอบใบเป็นแบบซี่ฟัน โคนใบมีความสอบแคบ ส่วนปลายใบจะแหลม เส้นใบเป็นร่องลึกจนเห็นได้ชัด ขนาดของใบมีความยาว 25-35 เซนติเมตร และก้านใบจะยาวราวๆ 1.5-2.5 เซนติเมตร

ดอก มีลักษณะเป็นช่อรูปทรงกระบอก โดยจะมีดอกย่อยเป็นสีชมพูขนาดเล็กจำนวนมาก ความยาวของช่อดอกราว 30-80 เซนติเมตร และมีเกสรเพศผู้ลักษณะยาวเป็นพู่สีชมพูอ่อน การออกดอกจะทยอยบานจากส่วนโคนไปสู่ปลายช่อ แล้วช่อดอกก็จะห้อยลงเป็นทรงระย้าสวยงาม ทั้งนี้ดอกสามารถบานอยู่ได้นานหลายวันพร้อมกับมีกลิ่นหอมแรง โดยเฉพาะเวลากลางคืนจะหอมไปจนถึงตอนสายของอีกวันหนึ่ง ระยะเวลาการออกดอกจะเริ่มบานในช่วงเดือนเมษายน-สิงหาคม

ผล จะเป็นลักษณะรูปไข่ แล้วมีสันอยู่จำนวน 4 สัน  ผิวของผลมีสีเขียวไม่เรียบ ส่วนปลายผลเป็นปุ่มและมีความแคบกว่าส่วนขั้วกับมีเกสรเพศเมียติดอยู่ ขนาดของผลจะกว้าง 3-4 เซนติเมตร และยาว 5.5-7 เซนติเมตร ผลเมื่อแก่จะมีสีม่วงปนเขียว ภายในมีเมล็ดอยู่ 1 เมล็ด เป็นลักษณะรูปไข่

การขยายพันธุ์ได้ 2 วิธี คือ การเพาะเมล็ด และ การตอนกิ่ง ซึ่งสามารถเลือกขยายพันธุ์ตามความถนัดได้เลย แต่วิธีที่จำทำให้ต้นออกดอกเร็วที่สุดคือวิฑีการตอนกื่ง

ข้อมูลและรูปภาพอ้างอิง https://kaset.today/พันธุ์ไม้/ต้นจิกเศรษฐี/